همه چیز درباره عرضه اولیه سهام در بورس
یکی از جذاب ترین و پرطرفدارترین گزینه ها برای سرمایه گذاران و معامله گران عرضه اولیه ها هستند. زمانی که یک شرکت با عملکرد مثبت و قابل قبول خود پس از کسب مجوز های لازم ، برای اولین بار سهام خود را در بازار سرمایه عرضه میکنند،مورد استقبال شدید فعالان بازار قرار میگیرد که در اکثر اوقات منجر به سود قابل قبولی برای سرمایه گذاران میشود.در این مقاله میخواهیم هر آنچه که می بایست درباره عرضه اولیه سهام در بورس باید بدانید ، برایتان شرح دهیم.پس تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه باشید.
عرضه اولیه (IPO) چیست؟
IPO مخفف عبارت Initial Public Offering یا همان عرضه اولیه ها هستند.زمانی که بخشی از سهام یک شرکت پس از دریافت مجوز های لازم ار سازمان های بورس و فرابورس ،به صورت عمومی در تعداد و قیمت معین در بازار سرمایه عرضه میشوند که قابل خرید و فروش توسط همه فعالان بازار می باشد.البته این نکته قابل ذکر است که عرضه اولیه سهام شرکت ها به این معنا نیست که این شرکت ها تازه تاسیس شده اند؛ بلکه به معنی اخذ مجوز معامله سهام آن شرکت توسط عموم سرمایهگذاران است.
نحوه و روشهای قیمتگذاری عرضه اولیه سهام
در دنیا روشهای گوناگونی برای قیمتگذاری وجود دارد که شرکتها بر اساس قوانین و رویه های موجود در هر کشور، میتوانند برای عرضه اولیه سهام خود از آن بهره مند شوند.سه روش رایج و پرکاربرد در نحوه عرضه اولیه و قیمت گذاری به شرح زیر است :
روش ثبت دفتری (Book Building)
در این روش سهام شرکت ها طی فرایندی از طریق بازاریابی، قیمت های پیشنهادی و در نهایت برآورد میزان تقاضا مشخص میشود.این روش مزایایی از قبیل امکان کنترل و انعطاف پذیری بیشتر، هزینه کمتر در عرضه های با حجم بالا و ایجاد هماهنگی در تعداد معامله گران آگاه و ناآگاه، باعث شده تا روش ثبت دفتری (Book Building) نسبت به سایر روش ها دارای کاربرد بیشتری باشد.در ایران هم در بیشتر مواقع از همین روش ثبت دفتری استفاده میشود.
روش حراج یا مزایده (Auction)
در این روش همانطور که از نامش پیداست ؛درهنگام فروش به این روش، دارایی به کسی فرد یا نهادی تعلق میگیرد که بیشترین پیشنهاد خرید را داده است. در هنگام عرضه اوراق بهادار به این روش، از همین قانون با مقررات و تبصره های معین در حوزه بورس اوراق بهادار استفاده می کنند.
از روش حراج (Auction) معمولا برای عرضه اوراق دولتی استفاده میشود و در عرضه اولیه سهام شرکت ها کمتر مورد استفاده قرار میگیرد؛ زیرا به طور کلی بر این باورند که عرضه اولیه شرکت ها به روش ثبت دفتری (Book Building) کارایی بیشتری دارد.
روش قیمت ثابت (Fixed Price Offering)
این روش از قدیمی ترین روش های عرضه به حساب می آید به طوری که اکثر کشور ها قبل از روی کار آمدن روش ثبت دفتری (Book Building) از این روش استفاده میکردند.در حقیقت در این روش، قیمت قبل از جمع آوری درخواست خرید از سوی متقاضیان مشخص میشود و سرمایه گذاران از قبل قیمت را میدانند و بر اساس آن در مدت زمان از پیش تعیین شده در امیدنامه، درخواست خود را به شرکت تامین سرمایه اعلام میکنند. پس از جمع آوری درخواستها، با هماهنگی ناشر، واگذاری سهام به سرمایه گذاران انجام میپذیرد که اگر میزان تقاضا از میزان عرضه بیشتر باشد امکان دارد به صورت تصادفی سهمیه بندی و یا به نسبت های معین میان متقاضیان تقسیم میشود تا کل سهام مورد نظر به عموم واگذار شود.
فواید عرضه اولیه (IPO) سهام برای شرکت ها
ورود شرکت ها به بازار سرمایه میتواند مزیت های متعددی برایشان به ارمغان آورد که مهمترین آنها موارد زیر هستند :
- تسهیل فرایند تامین مالی شرکت ها
- افزایش نقدشودندگی سهام و تقلیل هزینه سرمایه
- افزایش قدرت چانه زنی و اعتبار داخلی و بین المللی نهاد ها پس از درج نماد آنها در بازار سرمایه
- توسعه سیستم حسابداری شرکت و افزایش کنترل از جمله الزامات سازمان بورس
مزایای عرضه اولیه (IPO) برای سرمایه گذاران
عرضه اولیه ها همواره گزینه ای جذاب از سوی سرمایه گذاران تلقی شده؛ به ویژه برای افرادی که از دانش و تجربه و حتی زمان آزاد کمتری برای تحلیل بازار برخوردار هستند.از مزیت ها و دلایل جذابیت عرضه اولیه ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
بازدهی مناسب در مدت زمان کوتاه
از دلایل رشد قیمتی عرضه اولیه ها در کوتاه مدت علاوه بر حجم بالای سرمایه گذارای در آن، این است که سهام شرکت ها با قیمتی پایین تر از ارزش ذاتی خود در بازار عرضه میشوند و این امر ریسک سرمایه گذاری در عرضه اولیه ها را تا حد زیادی کاهش می دهد.
امکان بهره مندی و انتفاع همه شرکت کنندگان در عرضه اولیه
از زمانی که از روش ثبت دفتری (Book Building) برای عرضه استفاده میشود؛ سهام بین همه تمام متقاضیان تقسیم میشود و اولویت دیگر براساس زمان ثبت سفارش نیست. اگرچه در این شیوه این امکان هم وجود دارد که میزان سهام کمتری به هر کد بورسی تعلق بگیرد؛ اما با استفاده از روش ثبت دفتری هیچکس برای بهرهگیری از این فرصت ناکام نمیماند.
مراحل و شیوه خرید عرضه اولیه ها
برای خرید عرضه اولیه (IPO) مراحل زیر را انجام دهید:
- ابتدا باید از طریق ثبت نام در سامانه سجام، کد بورسی خود را دریافت کنید.
- با ثبت نام در یکی از کارگزاری های کشور ، نام کاربری و رمز عبور پنل معاملاتی خود را دریافت کنید و وارد پنل معاملاتی خود شوید.
- پس از انجام مراحل فوق، باید در زمانی که ناظر برای عرضه اولیه معین میکند، اسم نماد آن شرکت را جست و جو کنید.
- با توجه به سقف و کف قیمتی که از قبل مشخص شده؛ قیمت خرید را وارد میکنید.
- برای اینکه از تعلق گرفتن عرضه اولیه اطمینان پیدا کنید، بهتر است که سقف قیمت مشخص شده را برای خرید انتخاب کنید.
- برای حجم خرید هم میتوانید حداکثر میزان مشخص شده برای هر کد بورسی که توسط ناظر اعلام شده را انتخاب کنید.
- دکمه خرید را بزنید و سفارش خود را ثبت کنید.معمولا یک تا دو روز کاری زمان میبرد تا سهام عرضه اولیه به پرتفوی (سبد دارایی) شما اضافه شود.
مطلع شدن از زمان عرضه اولیه ها
برای اینکه بتوانیم از زمان عرضه سهام شرکت ها برای اولین بار در بازار سرمایه مطلع شویم چندین راه وجود دارد :
- هم سازمان بورس و هم فرابورس معمولا دو روز قبل از عرضه اولیه درسایت خود زمان عرضه را اعلام میکنند تا فعالان بازار فرصتی برای تهیه مبلغ مورد نظر داشته باشند.
- بسیاری از کارگزاری ها، مشتریان خود را از طریق ارسال پیامک یا ایمیل از زمان عرضه اولیه ها مطلع میکنند.
تعداد سهام قابل خرید در عرضه اولیه
در خرید عرضه اولیه ها باید به این نکته توجه کنیم که نمیتوانیم به تعداد دلخواه، سهام شرکت را خریداری کنیم؛ بلکه سقف و کف قیمتی و همچنین حداکثر سهیمه هر کد بورسی، قبل از عرضه توسط ناظر اعلام میشود و ما با توجه به آن میتوانیم برای خرید عرضه اولیه اقدام کنیم.
سهم هر کد بورسی از عرضه اولیه
اصولا قبل از شروع ثبت سفارش عرضه اولیه، حداکثر تعداد سهام قابل خرید توسط هر کد معاملاتی حقیقی و حقوقی اعلام می شود اما معمولا با توجه به میزان بالای مشارکت، تعداد سهام کمتری به هر کد بورسی اختصاص می یابد. تعداد سهام تخصیص یافته به هر کد معاملاتی با توجه به فرمول زیر محاسبه می شود :
ریسک عرضه اولیه ها
ریسک عرضه اولیه ها با توجه به اقبالی که نسبت به آن وجود دارد اصولا کم است. اما باید همیشه در نظر داشته باشیم که صرف خرید عرضه اولیه ها و استقبال زیاد فعالان بازار از آن، ضمانتی برای کسب سود نیست و باید به شرایط بازار، صنعتی که سهام در آن فعالیت می کند و مشخصات و شرایط شرکت ها اعتنا کرد.
ویدیو آموزشی همه چیز درباره عرضه اولیه در بورس
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم به هر آنچه درباره عرضه اولیه (IPO) نیاز دارید بپردازیم.امیدواریم از عرضه اولیه ها به بهترین نحو استفاده کنید و همیشه در سرمایه گذاری های خود پرسود باشید.از همه شما ،همراهان گرامی مدرسه بورس سپاسگذاریم که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید. بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.شما میتوانید با شرکت در دوره جامع نوابغ بورس و سرمایه گذاری هر انچه که برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار حرفه ای لازم دارید بدست اورید.
درباره محمود مرادی
من قول میدهم شما میتوانید بورس را بسیار ساده آموزش ببینید و از محل سرمایه گذاری در این بازار با کار بسیار کم به درآمدهای باورنکردی برسید. موسس و مدیر وبسایت مدرسه بورس | تحلیلگر و مدرس بازار بورس در کارگزاری آگاه
نوشته های بیشتر از محمود مرادی
باتشکر از کلاسهای مفید وقابل استفاده شما واقعا عالیست و بعنوان یک مدرس دانشگاه نمره عالی در تفهیم مطالب خق شماست ممنون میشم اگر کلاسی برای حجم مبنا واستفاده ….وتحلیل تکنیکال بذاریدخداقوت و پاینده باشید
سلام دوست گرامی
خیلی ممنونم از لطف شما
طی روزهای آینده یک ویدئو کامل در مورد حجم مبنا منتشر خواهم کرد.
اطلاع رسانی را در اینستاگرامم انجام میدهم.
سلام خسته نباشید بنده به عنوان یک فردی مبتدی در بورس خیلی خوب اموزش شمارو یاد گرفتم.فقط یکسوال داشتم برای شروع چطور بدونیم کدوم سهم روبخریم و چقد نگه داریم،و اینکه روش استفاده اسون از نرم افزار اساتریدر روبگید که سردرگم نشیم.من با گوشی وارد میشم.ممنون
سلام دوست گرامی
پاسخ سوال خودتان را حداقل پس از ۵۰ ساعت آموزش خواهید گرفت و یک جمله نیست. اما تا زمانی که حرفهای نشدهاید میتوانید از خدمات سبدگردانی یا صندوقهای سرمایه گذاری مشترک استفاده کنید.
در ضمن نحوه استفاده از نرم افزار آسا تریدر را در آموزشهای باشگاه مشتریان کارگزاری آگاه ثبت نام کنید.
استاد گرامی بسیار آموزنده بود. سپاسگزارم از شما. بنده معلم هستم ، چند مدتیه وارد بورس شدم از کلاس های مجازیتان استفاده میکنم ، عضو پیج اینستای شما هم هستم، طی این مدت کلی مطلب در مورد بورس از شما یاد گرفتم. به نشانه احترام و قدردانی از جنابتان این کامنت را گذاشتم.
سلام دوست گرامی
خیلی ممنون از نظر مثبت و انرژی بخشتان. رضایت کاربران عزیز باعث افتخار تیم مدرسه بورس است.
با عرض سلام وخسته نباشید،خیلی عالی بود از شما ممنونم،تندرست و پاینده باشید.
درود بر شما ممنونم نظر دادید
باتشکر فراوان ازآموزش بسیار کاملتون .
درود بر شما خانم رسولی
ممنونم نظر دادید
باسلام …ممنون و سپاسگزار از توضیحات کاربردی شما…عزیز و سربلند باشید.
درود بر شما ممنونم
باسلام و درودخدمت استاد محترم
باتشکر از توضیحات کاملتون در مورد عرضه اولیه
با توجه به ناتمام ماندن کلاس اموزش مقدماتی بورس بعلت شیوع ویروس کرونا درصورت امکان جهت مطالعه و مرور مطالب گذشته کتاب معرفی فرمایید.
وآیا کتاب صفر تاصد سرمایه گذاری در بورس از کردستانی و بهاروند را توصیه میکنید یا خیر .
متشکرم
سلام و درود
انشالله بعذ از این بیماری کلاسها را مجدد برگزار میکنیم
کتابهایی که گفتید نخواندهام اما به نظر خوبه
در کل کتابهای نشر چالش تهیه کنید خوب هستند
عالی بود بسیار ممنونم کامل و ساده
سلام استاد
ممنون بابت ویدئو کامل و مفیدتون.
ممنونم درود بر شما
با سلام جناب استاد مرادی عزیز
تدریستون فوق العاده روان هست
و این ویژگی هست که یه استاد را خاص میکنه
بسیار سپاسگزارم
درود بر شما جناب صاحبی
ممنوم از اظهار نظرتان
وقعا سپاسگذارم از توضیحاتتون
جامع و کامل بود استاد جواب همه سوالام تو ویدیو بود
خوشحالم از این کامنت
خیلی ممنون استاد عالی بود.
تشکر از زحماتتون.
درود بر شما ممنونم
عالی بود
ممنونم لطف دارید
سلام استاد
ویدئویی که درباره عرضه اولی ها گذاشتید عالی بود. دست شما درد نکنه واقعا.
موفق باشید
درود بر شما ممنونم
خسته نباشید خیلی کامل و جامع بود با تشکر
اگه تمکانش هست یه ویدیو هم در مورد صندوق های سرمایه گذاری بگذارید با تشکر
جشم در اینده نزدیک خواهیم داشت
بسیار عالی و کامل بود. سپاسگزارم.
درود بر شما ممنونم
با تشکر فراوان از شما اقای مرادی، همیشه ویدیوهای شما بسیار اموزنده در عین سادگی و بسیار قابل فهم میباشد، لطفا در اینده بازهم، اینگونه مطالب را بارگذاری بغرمایید، ممنون.
بله حتما ممنونم از کامنت خوبتان
بسیار عالی و جامع بود .جناب مرادی ممنونم
درود بر شما ممنونم
با سلام و وقت بخیر
اینجانب محمد صمدیان بناب بعد ۳۰سال تدریس مهر امسال از آموزش و پرورش بازنشته شدم از روش تدریس و کلاسهای آنلاینتان خیلی استفاده کردم وچون واقعیت ها را بدون ملاحظه و محافظه کاری بیان می کنید از شخصیت تان واقعا خوشم می اید با تشکر از استاد گرامی
ممنونم جناب صمدیان باعث افتخار بنده است
ممنون استاد جامع وعالی
درود بر شما خانم مشهدی
عالی بود. تو رو خدا در خصوص بورس بیشتر کلیپ بزارین و توضیح بدبن
درود بر شما بله حتما در آینده نزدیک باز هم آموزش داریم