آموزش تابلوخوانی،کاربردی و رایگان از مبتدی تا حرفه‌ای

تابلو خوانی یکی از شیوه‌های تحلیل در بازار بورس می‌باشد.در کنار تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال فراگیری این شیوه از اهمیت بالایی برخوردار است. به تابلوخوانی بعد سوم تحلیل نیز گفته میشود که مختص بازار بورس ایران است.به کمک تابلو خوانی شما می‌توانید تحلیل‌های کاربردی در زمان کم انجام دهید. در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم که تابلو خوانی چیست و چرا یادگیری آن مهم است؛ همچنین در ادامه به بررسی جزئیات بیشتری میپردازیم.

تابلو خوانی چیست؟

به علم بررسی و تحلیل داده‌های سایت tsetmc تابلوخوانی می‌گویند.
شرکت‌هایی که به خرید و فروش سهام خود در بازار بورس می‌پردازند، در تابلوی سازمان بورس و اوراق بهادار (سایت tsetmc) صفحه مخصوصی دارند که در این تابلو اطلاعات به‌روزی از جمله قیمت سهام ، میزان عرضه و تقاضا، حجم معاملات، نوسانات قیمت و میزان خرید و فروش ،وضعیت سهام را به طور واضح و لحظه به لحظه نمایش داده می شود.
به بیان دیگر، تابلوخوانی را اینگونه نیز میتوان تعریف کرد : بررسی رفتار سهامداران در سهم و بررسی رفتار قیمت سهم.این داده ها به سرمایه‌گذاران کمک‌ میکند تا بتوانند با دسترسی و استخراج اطلاعات از این تابلو از وضعیت شرکت باخبر باشند و بتوانند انتخاب و سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند. پس می‌توانیم با استفاده از این اطلاعات به این نتیجه برسیم که تابلو خوانی و یادگیری آن اهمیت بسزایی در بازار سرمایه و کسب سود بیشتر دارد.

چرا یادگیری تابلوخوانی ضروری است؟

پاسخ به این سوال به ما کمک می کند متوجه شویم تابلوخوانی چقدر مورد اهمیت است. بخش های مختلف تحلیل مانند یک پازل عمل میکنند .وقتی کنار هم چیده می‌شوند تصویر واضح تری به ما ارائه می دهند.تابلوخوانی به تنهایی می تواند روشی برای معامله گری باشد. ولی استفاده از آن بدون در نظر گرفتن ارزش ذاتی سهم (تحلیل بنیادی)و بررسی نمودار سهم (تحلیل تکنیکال)می تواند درصد خطا را افزایش دهد. اما عاملی که باعث تغییر قیمت نماد می‌شود فرآیند عرضه و تقاضا است. برای رصد جریان نقدینگی نیاز به علم تابلوخوانی است. امروزه با توجه به افزایش عمق بازار و ارزش معاملات نیازمند بررسی تابلو نمادها هستیم. این جریان نقدینگی است که می‌تواند باعث ایجاد تحرک در یک نماد شده و با ایجاد تقاضا و به طبع افزایش حجم معاملات باعث تغییر قیمت‌ها ‌شود. پس برای رصد این تقاضا نیازمند علم تابلوخوانی هستیم. تابلوخوانی ابزاری برای شکار سهام پر پتانسیل بازار و خرید پشت دست بزرگان بازار است. به زبان ساده، یک نماد عموما زمانی حرکت می‌کند که در آن تحرکات پارامترهای تابلو‌خوانی دیده شود. علم تابلوخوانی با پوشش ضعف‌های علوم تکنیکال و بنیادی به معامله‌گران کمک می‌کند تا در مناسب‌ترین زمان وارد سهم یا از آن خارج شوند.اگر بخواهیم نگاه حرفه ای تری به این موضوع داشته باشیم ابتدا باید سهم مورد نظر را از نظر بنیادی و سپس تکنیکال مورد بررسی قرار دهیم و با بررسی تابلوی نماد مورد نظر ضریب اطمینان تحلیل را بالاتر ببریم . اگر یک سرمایه گذار مهارت تابلو خوانی را مسلط باشد می تواند اطلاعاتی از تابلوی سهم استخراج کند که برای تصمیم گیری در خرید و فروش بسیار کمک کننده است.

انواع تابلوخوانی

تابلوخوانی را میتوان به دو بخش کلی تقسیم کرد :

• تابلوخوانی سهم
• تابلوخوانی بازار

بخش اول : تابلوخوانی سهم

ابتدا وارد سایت tsetmc.com شوید و  نماد موردنظر را (علامت ذره بین)جستجو کنید. تابلوی سهم مطابق تصویر زیر برای شما نمایش داده میشود.

• اخرین معامله

اولین عدد سمت راست مربوط به قیمت آخرین معامله ای می باشد که انجام شده است. در واقع، قیمت آخرین معامله ایی است که در طول روز انجام شده است .به عبارت دیگر به قیمت آخرین معامله، قیمت لحظه ای نیز گفته می شود.

• قیمت پایانی

قیمت پایانی یک سهم در یک روز معاملاتی، میانگین قیمت‌هایی است که سهم در طول روز معامله شده‌است. محاسبه قیمت پایانی وابسته به حجم مبنا میباشد.

• حجم مبنا

حجم مبنای یک سهم، حداقل تعداد سهام شرکت است که باید در طول یک روز معاملاتی خرید و فروش شود تا قیمت آن سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش پیدا کند.

• حجم‌ معاملات

حجم معاملات معیاریست که میزان سهام معامله‌ شده در یک سهم و هم چنین، تعداد کل خریداران و فروشندگان را نشان می دهد که در یک بازه زمانی مشخص در یک روز به تبادل سهام میپردازند.

• ارزش معاملات

ارزش معاملات یعنی مجموع سهامی که در بازه ی روز معامله شده چه مبلغی ارزش داشته است و از حاصل‌ضرب حجم معاملات در قیمت پایانی، ارزش معاملات بدست می آید.

•  ارزش بازار

از حاصل ضرب قیمت پایانی سهم در تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت بدست می آید شرکت‌هایی که ارزش بازار‌ بیشتری دارند، تأثیر بیشتری روی شاخص دارند.

• بازه روز،هفته،سال،قیمت مجاز

در این بخش تغییرات قیمت یک سهم در بازه زمانی روانه، هفتگی و سالیانه نمایش داده میشود. قیمت مجاز میزان نوسان قیمت مجاز در روز را مشخص میکند.

•  EPS

EPS (Earnings Per Share) یا «سود هر سهم» شرکت سهامی برابر است با میزان سودی که شرکت به ازای هر برگه سهم کسب میکند. EPS  به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در قیمت سهم تاثیر میگذارد.

• DPS

(Dividend per share) DPS یا«سوددهی نقدی هر سهم » درصدی از EPS است که بین سهامداران تقسیم می‌شود. در واقع سود تخصیص داده شده به هر برگه سهم در پایان سالی مالی را DPS گویند. درخصوص تصمیم‌گیری برای EPS و چگونگی پرداخت DPS به سهامداران، در مجمع عمومی شرکت تصمیم‌گیری می‌شود.

•  سهام شناور

سهام شناور مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک، قابل معامله باشد.سهام شناور بخشی از سهام شرکت سهامی عام است که سهامداران، آماده عرضه آن هستند.

• P/E

تقسیم قیمت سهم بر مقدار EPS سهم  را P/E میگویند. هرچه نسبت P/E یک سهم کمتر باشد بطور مثال کمتر از ۵ ارزندگی بنیادی سهم بیشتر است.

بخش دوم : تابلوخوانی بازار

برای رصد بازار از طریق سایت tsetmc در صفحه‌ی اصلی، یک سری پارامتر که تاثیر به سزایی روی بازار دارد مانند نمادهای پرتراکنش و تاثیر آن‌ها روی شاخص را مشاهده‌ می‌کنید و همچنین بیشترین حجم معاملات، بیشترین ارزش معاملات و برترین صنایع را میتوانید مشاهده کنید.
ارزش معاملات روزانه کل بازار نیز شامل مجموع ارزش معاملات‌ تمامی سهام‌های موجود در بازار است. افزایش این معیار روزانه کل بازار به نوعی می‌تواند نشانه‌ای از ورود نقدینگی به بازار سرمایه باشد.

معاملات در بورس به سه شکل خرد، بلوکی و عمده انجام می‌شوند:

ارزش معاملات خرد بازار

اگر ارزش تمام معاملات انجام شده روی سهام شرکت‌های حاضر در بازار بورس را با هم جمع کنیم، به ارزش معاملات خرد می‌رسیم. نحوه محاسبه ارزش معاملات خرد بورس به این صورت است که باید مقدار معاملات بلوکی را از مقدار ارزش کل معاملات کم کنیم. برای آن که ارزش کل معاملات را به دست آوریم، کافی است حجم معاملات را در تعداد کل آن‌ها ضرب کنیم.

معاملات عمده بازار

هر گاه تعداد سهام مورد معامله از درصد مشخصی از کل سهام شرکت بیشتر باشد و حجم معاملات شرکت در بازه زمانی معینی از حجم معاملات بازار بیشتر باشد، معامله عمده است.

معاملات بلوکی

هنگامی که حجم بزرگی از سهام یک شرکت بدون توجه به قوانین محدودیتی خرید و فروش شود، معامله بلوکی رخ داده است. این معاملات برای آن که تأثیر کمتری در قیمت‌ها و بازار سرمایه داشته باشند، خارج از بازار و ساعت معاملاتی انجام می‌شوند.معمولا اشخاص حقوقی  افرادی  هستندکه در این معاملات شرکت می‌کنند.

بخشی از مفاهیم مهم تابلو خوانی

پول هوشمند

مهم ترین هدف تابلو خوانی شناسایی پول هوشمند است.پول هوشمند در واقع پول قدرتمندی است که  معمولا در اختیار سهامداران عمده بازار قرار دارد. این پول می‌تواند جریان ساز باشد و بازارهای مالی را به سمت و سویی که این سرمایه گذاران می‌خواهند هدایت کنند و همچنین می‌تواند بسیار زیاد در روند قیمت گذاری نمادها تاثیرگذار باشد.از این رو با پیگیری اقدامات این افراد می‌توان نسبت به خرید یا فروش یک دارایی، تصمیم بهتری گرفت.

قدرت خریدار و فروشنده

قدرت خریدار و قدرت فروشنده نمایانگر میانگین تعداد سهمی است که هر کد حقیقی یا حقوقی در طول یک روز معاملاتی به ترتیب خریده یا فروخته است.

سرانه خرید حقیقی/حقوقی

به میانگین خرید سهام یک شرکت در روز توسط افراد حقیقی یا حقوقی گفته می‌شود برای محاسبه سرانه خرید باید کل مبلغ خریداری شده یک سهم توسط اشخاص در روز را را تقسیم بر تعداد خریداران حقیقی کرد.
تعداد خریداران سهم / ارزش خرید سهم= سرانه خرید حقیقی/حقوقی

سرانه فروش حقیقی/حقوقی

به میانگین فروش سهام یک شرکت در روز توسط افراد حقیقی یا حقوقی گفته می‌شود. برای محاسبه سرانه فروش باید کل مبلغ سهام فروخته شده یک شرکت توسط اشخاص حقیقی در روز را تقسیم بر تعداد فروشندگان حقیقی کرد.
تعداد فروشندگان سهم / ارزش فروش سهم= سرانه فروش حقیقی/حقوقی

صف خرید و فروش

وقتی حجم عرضه یک سهم بیشتر از تقاضای آن باشد صف فروش و وقتی حجم تقاضای آن نسبت به عرضه‌اش بیشتر باشد، صف خرید برای آن سهم تشکیل میشود.

رنج کشیدن

حرکت دادن عمدی قیمت یک نماد در جهت قیمت‌های بالاتر یا پایین‌تر که معمولا توسط سهامداران با نقدینگی بالا انجام می‌شود، اصطلاحا رنج کشیدن خوانده می‌شود. رنج مثبت به معنای بالا بردن قیمت و رنج منفی به معنای پایین آوردن قیمت یک نماد است.

کد به کد کردن

گاهی در تابلوی معاملاتی  بورس شاهد هستیم که حجم نامتعارفی از یک نماد میان چند کد معاملاتی جا‌بجا می‌شود. این امر که اصطلاحاً کد به کد خوانده می‌شود، ممکن است حاکی از شروع یک روند صعودی یا نزولی در آن نماد باشد. معمولا بیشتر مواقع فروشنده حقوقی خریدار حقیقی است. بطور کلی می‌تواند در چهار حالت زیر رخ دهد :

• کد به کد از حقیقی به حقیقی
• کد به کد از حقیقی به حقوقی
• کد به کد از حقوقی به حقیقی
• کد به کد از حقوقی به حقوقی

حجم مشکوک

به حجم غیرعادی معامله در یک نماد را حجم مشکوک میگویند.فرض کنید حجم معاملاتی یک نماد در بورس به طور معمول بین ۵ تا ۱۰ میلیون برگه سهم در روز می باشد. اما به یکباره در یک روز معاملاتی ۳۰ میلیون برگه سهم از آن نماد در طول روز معامله می شود که این افزایش ناگهانی اصطلاحا به حجم مشکوک شناخته میشود.

الگوی تیک صعودی

هرگاه در یک بازه زمانی مشخص ،کمترین قیمت از اولین قیمت کمتر باشد وآخرین قیمت با فاصله قابل توجهی از اولین قیمت بیشتر باشد میگوییم الگوی تیک صعودی تشکیل شده است.

الگوی تیک نزولی

این الگو برعکس تیک صعودی است، هرگاه در یک بازه زمانی مشخص،بیشترین قیمت از اولین قیمت بیشتر باشد وآخرین قیمت با فاصله قابل توجهی از اولین قیمت کمتر باشد میگوییم الگوی تیک نزولی تشکیل شده است.

فیلترنویسی

تکنیک تابلو خوانی بورس شامل امکاناتی مانند فیلترنویسی، شخصی‌سازی جداول برای ارائه اطلاعات به همان ترتیبی که ما نیازمند آن هستیم. این یعنی زمان استفاده از تابلو بورس ما می‌توانیم مشخص کنیم که چه اطلاعاتی روی تابلو به نمایش گذاشته شود و بر اساس الویت‌های خود آن‌ها را مرتب کنیم که به این کار فیلتر نویسی می‌گویند.

سخن پایانی

اگر تصمیم به فعالیت در بازار سرمایه ایران را دارید به شما پیشنهاد میکنیم در قدم اول آموزش سایت tsetmc  و سپس تابلوخوانی را اموزش ببینید زیرا در تابلوخوانی میتوانیم حرکت خریدار و فروشنده را تجزیه و تحلیل کنیم و همراه با پول هوشمند به سهم وارد یا خارج شویم. تابلوخوانی پارامترهای مخصوص به خود را دارد و ما در این مقاله در سعی کردیم بخشی از این موارد را شرح دهیم.