بازارگردانی در بورس چیست؟ وظایف و اهمیت بازارگردانی
قطعا برای شما هم این سوال مطرح شده که عبارت بازارگردانی در بورس که خیلی هم در بین فعالان بازار تکرار میشه به چه معناست و چه کارایی برای بازار بورس دارد. به طور ساده ،بازارگردانی عملی است برای کنترل عرضه و تقاضا و به طور کلی کنترل نقدشوندگی در بازارها که میتواند کمک شایانی به افزایش ارامش بازار کند. در این مقاله یادمیگیریم که چه راهکاری برای کمبود نقدشوندگی در بازار ها در شرایط خاص وجود دارد ؟ در چه بازارهایی از بازارگردانی استفاده میشود ؟ وظایف بازار گردان ها چیست ؟ آیا بازارگردان ها به دنبال سود خود هستند ؟ پس تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه باشید که قرار است که به طور مفصل با بازارگردانی در بورس اشنا شویم.
بازارگردان ها چه کسانی هستند؟
بازارگردان ( Market Maker ) یا بازارساز ؛ نهاد ها یا شرکت هایی هستند که که با در اختیار داشتن بخشی از سهام یک یا چند شرکت اقدام به کنترل عرضه و تقاضا بازار میکنند و به واسطه بازارگردان است که از تشکیل صفوف خرید و فروش جلوگیری میشود و نقدشوندگی در بازار کنترل میشود .
به عبارتی بازارگردان با کسب مجوز لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی ، عرضه و تقاضای متوازن اوراق بهادار؛ اقدام به خرید و فروش سهام میکند و عرضه و تقاضای بازار را کنترل میکند. درواقع صندوق بازارگردانی ابزار مالی نوین به منظور افزایش نقدشوندگی از طریق بازارگردانی برای افراد حقوقی است.
وظایف بازارگردان ها
وظایف بازارساز ها به چند دسته تقسیم میشود :
- افزایش نقدشوندگی بازار
- جلوگیری از نوسان شدید قیمت ها
- کنترل عرضه و تقاضا در سهام
- افزایش رقابت پذیری
به عنوان مثال در شرایطی که بازار برای مدت طولانی سبزپوش و صعودی باشد ، تمایل سهامداران برای فروش کاهش می یابد و تابلوی اکثر سهام صف خرید میشوند و در این شرایط بازارگردان ها با استفاده از میزان سهامی که در اختیار دارند و همچنین تعهدی که در قبال خرید و فروش سهام دارند برای برقراری تعادل در بازار اقدام به فروش و در نتیجه مانع از تشکیل صف خرید میشوند و حجم مبنای سهم را پرمیکند
سود و زیان بازارگردان ها
بازارگردان ها با توجه به تعهداتی که در قبال خرید و فروش سهام دارند ، همواره با ریسک هایی مواجه هستند و در شرایطی بازارساز ها سود میکنند که سهام خریداری شده را در قیمت بالاتری به فروش برسانند ، از سوی دیگر در شرایطی که بازار سهام دچار افت میشود و فشار عرضه در تابلوی سهام بالا میرود ؛ بازارگردان ها به دلیل تعهدی که مبنی بر خرید و فروش تعداد مشخصی سهام به صورت روزانه دارند ، اقدام به خرید میکنند و با افت قیمت ها بازارگردان متضرر میشود و عکس این شرایط هم صادق است و شرایط بازار میتواند منجر به سود بازارگردان ها بشود . اما باید بدانیم که هدف اصلی از بازارگردانی کسب سود نیست.
کارمزد بازاگردان ها
بازارساز ها به دلیل خدماتی که برای کنترل تابلوی سهام انجام میدهند ، میزان کارمزدی بابت معاملات خود میپردازند از میزان کارمزد معمول معاملات است .
بر این اساس، طبق آخرین مصوبه شورای عالی بورس در دی ماه ۱۳۹۹ مقرر شد سقف نرخ کارمزد خریدوفروش بازارگردانی همه نهادهای مالی ازجمله صندوق توسعه بازار سرمایه، صندوقهای بازارگردانی و سایر نهادهای مالی که طبق مقررات مجوز بازارگردانی اوراق بهادار قابل معامله در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران دریافت کردهاند ، ۲۰ درصد سقف نرخهای کارمزد معمول اوراق بهادار در هر معامله میباشد ، به عبارتی کارمزد معاملات بازارگردان ها ۸۰درصد کمتر از نرخ کارمزد معاملات عادی است . همچنین بازارگردان ها در زمان فروش سهام خود از پرداخت ۰.۵ درصد مالیات معاف هستند.
سود بازارگردان ها برای سرمایه گذاران
میتوان به صراحت گفت که وجود بازارساز ها در بورس به شرط اینکه به روش اصولی امر بازارگردانی صورت گیرد از عوامل بلوغ یک بازار به شمار میرود و کمک شایانی به افزایش عمق بازار میکنند و در نتیجه موج هیجان و احساسات زودگذر سرمایه گذاران کم میشود و موجب کارایی بیشتر بازار میشود. در نهایت برای سرمایه گذاران این فرصت را ایجاد میکند که با افزایش دانش خود به دور هیجان و با اصول و روش های منطقی اقدام به خرید و فروش سهام خود کنند.
بازارگردانی در بورس
در نهایت باید گفت که بازارگردانی در بورس به عنوان یک عامل موثر در افزایش حجم معاملات و در صورت عملکرد صحیح ابزاری برای جلوگیری از تشکیل صفوف خرید و فروش سنگین در تابلوی سهام نقش مهمی دارد که همه این مزایا در نهایت موجب اطمینان بیتشر سرمایه گذاران برای فعالیت در بازار بورس و همچنین تبدیل شدن بازار سرمایه به یک بازار کارا و شفاف را دارد.
سخن آخر
از انجایی که رفتار بازارگردان ها و نهاد های مالی در کنترل بازار از مباحث تابلوخوانی است میتوانید با شرکت در دوره تابلوخوانی مدرسه بورس تمام اصول مربوط به تابلوخوانی و روانشناسی و ورود و خروج پول هوشمند را به صورت کاربردی آموزش ببینید. از همه شما مخاطبین عزیز سپاسگزاریم که تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه بودید ، بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
درباره ایلیا عباسپور
قسم به قلم و آنچه از عطر نوشتن می تراود؛ و به امید آنکه از قلمهای ما نویسندگان نور ببارد.
نوشته های بیشتر از ایلیا عباسپور1 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ارائه مطالب بسیار خوب و مفید بودند
با تشکر